تفاوت بین سرمایه گذاری در بازار سهام و بازار اوراق بهادار
اوراق مشارکت و سهام دو گزینه مختلف برای سرمایه‌گذاری هستند که اختلافات مهمی با یکدیگر دارند، به خصوص در زمینه‌های ریسک و بازگشت سرمایه. در این مقاله، به بررسی تفاوت‌های این دو نوع دارایی می‌پردازیم و به سوالات متداول سهامداران درباره این تفاوت‌ها و همچنین انتخاب بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری در بورس پاسخ می‌دهیم.
سهام
سهام به طور ساده نشانگر مالکیت دارنده آن به بخشی از دارایی و سود شرکت است. دارندگان سهام به عنوان مالکان شرکت سهامی در نظر گرفته می‌شوند.
خرید سهام همچون سایر سرمایه‌گذاری‌ها دارای مزایا و معایبی است. افرادی که به دنبال ریسک و بازدهی بالا هستند، ممکن است به خرید سهام علاقه‌مند باشند زیرا در صورت رشد شرکت، علاوه بر افزایش قیمت سهام، از سود نقدی شرکت بهره‌مند می‌شوند.
اوراق مشارکت
اوراق مشارکت به عنوان نوعی بدهی در نظر گرفته می‌شوند و دارای سود ثابت و تضمین شده هستند. دارندگان اوراق مشارکت فقط به عنوان طلبکاران شرکت محسوب می‌شوند.
شرکت‌هایی که ترجیح می‌دهند استقلال و دخالت کمتری از سهامداران داشته باشند، ممکن است اوراق مشارکت را به عنوان گزینه‌ای مناسب برای جذب سرمایه انتخاب کنند. اوراق مشارکت توسط شهرداری، شرکت‌های دولتی و خصوصی منتشر می‌شوند و یکی از مزایای آنها، تضمین حفظ اصل سرمایه و پرداخت سود ثابت است که سرمایه‌گذاران را ترغیب به سرمایه‌گذاری در آن می‌کند.
با وجود اختلافات و ویژگی‌های متفاوت، هر یک از اوراق مشارکت و سهام می‌توانند گزینه‌های مناسبی برای سرمایه‌گذاری باشند. انتخاب مناسب بین این دو باید با توجه به سطح ریسک پذیری و انتظارات سودی افراد انجام شود. در آخر باید توجه داشت که یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های بین دارندگان اوراق مشارکت و سهام، در اولویت دریافت مطالبات در صورت منحل شدن شرکت است.
تفاوت‌های بین اوراق مشارکت و سهام
تفاوت‌های بین اوراق مشارکت و سهام به شرح زیر است:
-
- حق رای:
- بازگشت سرمایه:تفاوت در بازگشت سرمایه بین سهام و اوراق مشارکت از جمله نقاطی است که باید مورد بررسی قرار گیرد.
- سهام:
- در سرمایه‌گذاری در سهام، بازگشت سرمایه به صورت غیرقطعی و متغیر است. قیمت سهام در بازار سرمایه تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند عملکرد شرکت، شرایط بازار، وضعیت اقتصادی و سیاست‌های مالیاتی قرار می‌گیرد. بنابراین، سود یا زیان حاصل از سرمایه‌گذاری در سهام نیز به شدت نوساناتی خواهد بود و هیچ تضمینی برای بازگشت سرمایه وجود ندارد.
- اوراق مشارکت:
- در مقابل، دارندگان اوراق مشارکت از سود ثابت و تضمین شده‌ای بهره‌مند هستند. این سودها معمولاً بر اساس توافقاتی که در قراردادهای صادره برای صدور این اوراق اعلام می‌شود، تعیین می‌شود. بنابراین، بازگشت سرمایه در اوراق مشارکت قابل پیش‌بینی است و دارای حداقلی از ریسک می‌باشد.
به طور کلی، در سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت، دارندگان اوراق به عنوان طلبکاران اصلی شرکت، اولویت در دریافت سود دارند و دارایی‌هایشان معمولاً با کمترین ریسک و با سودهای ثابت و تضمین شده مواجه می‌شوند. اما در سرمایه‌گذاری در سهام، سرمایه‌گذاران باید با نوسانات بازار مواجه شوند و بازگشت سرمایه آنها ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد.
- سهام:
- مناسب برای مبتدیان:سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت معمولاً برای افرادی که تازه وارد دنیای سرمایه‌گذاری هستند و کمتر تجربه دارند، مناسب تر به نظر می‌رسد. دلایل این انتخاب عبارتند از:
۱. سادگی و آسانی:
- اوراق مشارکت معمولاً دارای ساختار و شرایط سرمایه‌گذاری ساده‌تری نسبت به سهام هستند. برای خرید اوراق مشارکت، نیاز به آموزش و تحلیل پیچیده نیست و این به افراد تازه کار در دنیای سرمایه‌گذاری امکان می‌دهد به راحتی و بدون نیاز به تجربه قبلی، وارد این بازار شوند.
۲. سود ثابت و تضمین شده:
- یکی از مزایای اوراق مشارکت، وجود سود ثابت و تضمین شده است که برای افراد تازه وارد و بدون تجربه، ارائه یک پایه استوار برای سرمایه‌گذاری می‌کند. این ویژگی می‌تواند اعتماد بیشتری به سرمایه‌گذاری را ایجاد کند.
۳. کاهش ریسک:
- سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت معمولاً با ریسک کمتری همراه است. زیرا سود ثابت و تضمین شده وجود دارد که به افراد تازه وارد اطمینان می‌دهد که سرمایه‌شان در معرض نوسانات بازار قرار نخواهد گرفت.
به طور کلی، اوراق مشارکت به عنوان یک گزینه مناسب برای سرمایه‌گذاران تازه وارد به دنیای سرمایه‌گذاری مطرح می‌شوند، زیرا ساختار ساده، سود ثابت و تضمین شده، و کاهش ریسک به آنها امکان می‌دهد تا با اطمینان بهتری به سرمایه‌گذاری خود بپردازند.
- رقابت و ریسک:
- تقسیم سود:در شرکت‌های سهامی، سودهای تولید شده به اشخاصی که سهام آن شرکت را دارند، توزیع می‌شود. این توزیع سود به صورت تقسیمی از سود تولید شده در طول یک دوره مالی انجام می‌شود. به عبارت دیگر، درآمد شرکت از فروش محصولات و خدمات به صورت سود به دست آمده، کسب شده و به دارندگان سهام به عنوان بخشی از سود شرکت تقسیم می‌شود. این توزیع ممکن است به صورت نقدی (تقسیم سود نقدی) یا غیرنقدی (به شکل سهام اضافی یا سایر فرم‌های نقدی) انجام شود.
اما در اوراق مشارکت، دارندگان این اوراق دریافت کنندگان سود نیستند. اوراق مشارکت معمولاً با قراردادهای مشخص شده از پیش مبنی بر دریافت سود مشخص یا تضمین شده انتشار می‌یابند، اما این سود به صورت معمول به شکل ثابت و در زمان مشخصی (به عنوان مثال، به طور سالانه یا به شکل دوره‌های مشخص دیگر) توزیع نمی‌شود. به عبارت دیگر، دارندگان اوراق مشارکت از سود شرکت به صورت مستقیم بهره‌مند نمی‌شوند و درآمد خود را از طریق فروش اوراق مشارکت یا در زمان سررسید این اوراق کسب می‌کنند.
- سررسید:یکی از تفاوت‌های اساسی بین اوراق مشارکت و سهام، مربوط به مفهوم سررسید آنها است.
اوراق مشارکت دارای تاریخ انقضاء و سررسید مشخصی هستند. این بدان معناست که این اوراق بر اساس شرایط قراردادی، در تاریخ معینی که به عنوان تاریخ سررسید تعیین شده است، منقضی می‌شوند و دارندگان آنها می‌توانند مبلغ اصل و سودهای تضمین شده را دریافت کنند.
اما سهام بدون سررسید هستند، یعنی تاریخی برای پایان معین برای آنها تعیین نشده است و این سهام معمولاً به مدت نامحدود در دسترس دارند و دارندگان می‌توانند آنها را به مدت نامحدود نگه دارند و یا در زمان دلخواه فروش کنند.
- مداومت رصد بازار:
- سرمایه‌گذاران در بازار سهام نیازمند رصد مداوم روند بازار هستند. زیرا قیمت‌های سهام ممکن است به طور مداوم تغییر کنند و موجب شود که سرمایه‌گذاران بخواهند با تغییرات بازار هماهنگ شوند و به تصمیمات خود برای خرید یا فروش سهام، واکنش نشان دهند. این نیاز به رصد و پایش بازار برای بسیاری از سرمایه‌گذاران یک فعالیت روزانه و حیاتی است تا بتوانند از فرصت‌های سرمایه‌گذاری استفاده کنند و ریسک‌های بازار را کاهش دهند.در مقابل، در اوراق مشارکت، برخلاف بازار سهام، نیازی به رصد مداوم روند بازار نیست. زیرا سود و بازده این اوراق به صورت ثابت و تضمین شده تعیین می‌شود و با توجه به شرایط قرارداد، دارندگان اوراق مشارکت به طور قطعی می‌دانند که چقدر سود خواهند دریافت. بنابراین، نیاز به رصد مداوم بازار برای این نوع سرمایه‌گذاری وجود ندارد.
- اولویت در دریافت اصل سرمایه:یکی از ویژگی‌های مهم اوراق مشارکت این است که صاحبان این اوراق، در مواقعی که شرکت دارای سود و سود مشخصی می‌شود، اولویت دریافت سود برای خود را دارند. به عبارت دیگر، قبل از سهامداران، دارندگان اوراق مشارکت حق دریافت سودهای مشخص شده را دارند. این به معنای این است که در صورت وجود سود، ابتدا باید به دارندگان اوراق مشارکت، سود معین شده پرداخت شود و سپس سود باقی‌مانده از تقسیم میان سهامداران برآید. این ویژگی باعث ایجاد اطمینان برای صاحبان اوراق مشارکت می‌شود که سودهای مشخص شده به آنها پرداخت خواهد شد ولو حتی شرکت موفق به کسب سود نشده باشد.
- حق رای:
بیشتر بخوانید: استفاده از تکنیک های تحلیلی در انتهاب سهام بازار
تفاوت بین سررسید اوراق مشارکت و سهام
سررسید یکی از نکات مهم در تفاوت بین اوراق مشارکت و سهام است.
- سررسید اوراق مشارکت:
- اوراق مشارکت دارای تاریخ سررسید مشخصی هستند که در آن زمان باید اصل و سود مورد نظر به سرمایه‌گذار بازپرداخت شود. معمولاً، این اوراق دارای یک تاریخ سررسید معین بوده و در این تاریخ اصل و سود مشخصی به سرمایه‌گذار بازپرداخت می‌شود.
- عدم سررسید سهام:
- به عنوان مثال، سهام یک شرکت ارزش دائمی دارند و به مدت نامحدود معامله می‌شوند بدون اینکه تاریخی برای سررسید آنها وجود داشته باشد. به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاران می‌توانند همیشه به اندازه نیاز سهام خود را نگه دارند و نیازی به بازپرداخت اصل آنها در تاریخ خاصی نیست.
در نتیجه، تفاوت اساسی بین اوراق مشارکت و سهام در مورد سررسید آنها است که در اوراق مشارکت وجود دارد، در حالی که سهام این ویژگی را ندارند و به عنوان منابع دائمی تامین مالی شناخته می‌شوند.
مزایای سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت:
مزایای سرمایه‌گذاری در سهام:
مزایای سرمایه‌گذاری در سهام به شرح زیر است:
- سهمیه در سود شرکت: سرمایه‌گذاران سهام، با خرید قسمتی از شرکت، در سودآوری و رشد شرکت سهیم می‌شوند. هر چه سود شرکت افزایش یابد، سود سهامداران نیز افزایش می‌یابد.
- امکان دریافت سود نقدی: شرکت‌ها ممکن است از سود خود برای پرداخت سود به سهامداران استفاده کنند. این سودها به صورت پول نقد به سهامداران پرداخت می‌شود که می‌تواند منبعی مستقل و اضافی برای درآمد شما باشد.
- اطلاعات شفاف: اطلاعات درباره شرکت‌های بورسی عموماً شفاف و در دسترس است. این اطلاعات می‌تواند به شما در انجام تحلیل‌های مالی و انتخاب بهترین سرمایه‌گذاری کمک کند.
- فعالیت‌های آنلاین: خرید و فروش سهام معمولاً به صورت آنلاین انجام می‌شود که این امر از راحتی و سرعت بیشتری برخوردار است و به شما امکان می‌دهد به طور فوری در بازار عمل کنید.
- نیاز به مبلغ اولیه کمتر: برای خرید سهام نیاز به مبلغ اولیه بسیار بالا نیست و شما می‌توانید حتی با سرمایه کم، در بازار سهام فعالیت کنید و به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه شروع کنید.
جمع‌بندی
اوراق مشارکت و سهام دو ابزار متفاوت در سبد سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند. در حالی که بازدهی و ریسک سهام بیشتر است، اوراق مشارکت دارای سود ثابت و تضمین شده هستند. برای افرادی که حفظ سرمایه در اولویت است، توصیه می‌شود که به اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری کنند. اما اگر می‌خواهید یک سبد سرمایه‌گذاری متنوع داشته باشید، می‌توانید سرمایه خود را بین این دو گزینه تقسیم کنید.
با استفاده همزمان از اوراق مشارکت و سهام، می‌توانید به‌طور همزمان سود خوبی را بدست آورید و در عین حال ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهید. در نهایت، باید به یاد داشته باشیم که دارندگان سهام حق رای و دریافت سود نقدی دارند، در حالی که اوراق مشارکت به عنوان نوعی بدهی محسوب می‌شوند و دارای سود ثابت و تضمین شده‌ای هستند.
