هر سازمانی برای کسب موفقیت به یک مدیر موفق نیاز دارد. در واقع مبحث مدیریت یکی از اساسی ترین بخش های مرتبط با هر سازمان و کسب و کاری محسوب می شود. برای رسیدن به این هدف باید ویژگی ها و مهارت هایی را در خود پروراند که برای موفقیت در مدیریت مورد نیاز است. این مهارت ها در بسیاری از ابعاد به دست آوردنی و اکتسابی هستند بنابراین افراد با تلاش و کسب دانش درباره ی این مهارت ها و ویژگی ها می توانند به یک مدیر موفق تبدیل شوند. پس اگر مایل هستید تا مدیریت سازمانی که ب عهده دارید تا به بهترین شکل ممکن انجام دهید و یا به عنوان شغل اصلی خود انتخاب کنید این مقاله برای شما مفید خواهد بود.
مدیریت به چه معناست ؟
برای معرفی مدیریت تعاریف بسیار زیادی ارائه شده است. تقریبا هر متخصص در این حوزه یک نظر مخصوص به خود در تعریف مدیریت دارد. اما برآیند این نظرات این می باشد که مدیریت تلاش و انجام کار است به منظور گروه ها و افراد برای دستیابی به هدف های مورد نظر سازمان. برای موفقیت در مدیریت نیز به مهارت ها و توانایی های انسانی – اجتماعی زیادی نیاز است. به بیانی دیگر مدیریت به معنای رسیدن به اهداف سازمان با استفاده و هدایت افراد گروه و سازمان است. یک مدیر موفق موظف است تا کارهای سایر اعضا را پس از انجام تحویل بگیرد. پت گریکان مدیر عامل کمپانی جنرال موتور که پیش از این سمت مدیر یک مدرسه بود در این باره می گوید : من هیچ وقت هیچ قطعه ای نساخته ام و برای این کار نیز هیچ ایده ای ندارم. زیرا شغل من این نیست. بلکه کار اصلی من ایجاد یک محیط امن و مناسب برای قطعه سازان است تا بتوانند قطعاتی بی نقص و رقابتی بسازند. برای این هدف نیز نیازی به بلد بودن ساخت قطعه ندارم.
در این بخش به اصلی ترین سوال در حوزه ی مدیریت می رسیم و آن اینکه واقعا مدیر موفق کیست؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال مهم تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید.
بیشتر بخوانید: مدیریت کسب و کار
مدیر موفق کیست؟
موفقیت در مدیریت یکی از رکن ها و شرایط اصلی برای دستیابی مجموعه به اهداف خود است. مدیران موفق در شیوه ی تفکر و روش اقدام است که از مدیران ناموفق متمایز می شوند. در مدیریت شما نباید کارها را انجام دهید بلکه باید به دیگران در انجام کارها به بهترین شیوه کمک کنید. برای این منظور نیاز به یک مدل مدیریتی مناسب و هم سو با مجموعه ای که در آن مدیریت می کنید نیاز است. به یاد داشته باشید که مدیر موفق کسی است که درک درستی از مسائل دارد و تیم های شگفت انگیزی را بر می گزیند. اگر فرایند مدیریت در یک مجموعه موفقیت آمیز باشد تحولات و دگرگونی های شگفت انگیز و بزرگی که اثر مثبت بر کل مجموعه دارد رخ خواهد داد. البته به این نکته نیز باید توجه کرد که عامل کارایی به تنهایی نمی تواند موجب موفقیت در مدیریت شود. بلکه باید برای رسیدن به اثر بخش این تلاش ها نیز گام برداشت. اثر بخشی یعنی وظایف تعریف شده برای اعضا باید به شکلی باشد که اهداف مورد نظر مانند رضایت مشتری و کیفیت مطلوب خدمات نیز تامین گردد.
چگونه تبدیل به یک مدیر موفق شویم ؟
اغلب مدیران در تلاش هستند تا بهترین کیفیت مدیریتی را از خود بروز دهند. از این طریق تمام کارها و نتایج به دست آمده نیز مطلوب خواهد بود. البته هر فرد در زندگی شخصی خود در حکم یک مدیر است. مدیری که زندگی شخصی خود را ساماندهی می کند. به همین دلیل اغلب افرادی که در مدیریت زندگی شخصی خود ناموفق هستند مدیران خوبی نیز برای سایر مجموعه ها نخواهند بود. این بدان معنی نیست که اگر شخصی در زندگی خود موفق نبود قادر به مدیریت نیز نمی باشد. اما برای اینکه به یک مدیر موفق بدل شویم نیاز داریم تا در ابتدا مهارت هایی که برای این کار مورد نیاز است را کسب کنیم. سپس باید به پرورش ویژگی هایی در خود بپردازیم که از پیش نیاز های مدیریت موفق به شمار می رود. مسئله ی مهم در ارتباط با کسب موفقیت در حوزه ی مدیریت این است که طرز فکر مدیر در مواجه با مسائل از عوامل اصلی و تعیین کننده در موفقیت و یا عدم موفقیت او خواهد بود.
یک مدیر موفق چه ویژگی هایی دارد؟
هر ویژگی که به فرد کمک کند تا در تعاملات و ارتباط با سایرین عملکرد بهتری داشته باشد در مدیریت موفق کارایی دارد. این ویژگی ها موجب می شود تا سایرین برای مدیر احترام قائل شده و با تبعیت از وی از نظر حسی نیز راضی باشند. ویژگی هایی همچون :
۱- آرامش :
برای دست یابی به موفقیت در مدیریت نباید در زمان رو به رو شدن با مشکلات نا امید شوید. در واقع یک مدیر موفق در حکم یک فرمانده در زمان جنگ می باشد. پس در مواجه با بحران ها باید آرامش خود را حفظ نموده و از روی احساس تصمیم گیری نکند. البته از آن جایی که مدیران در روزهای پر فشار فرصت استراحت کافی را پیدا نمی کنند. حفظ آرامش می تواند کاری بسیار دشوار باشد. اما همین حفظ آرامش در میان آشوب ها یکی از رموز اصلی در مدیریت موفق به شمار می رود. پس به یاد داشته باشید مدیر موفق در هیچ شرایطی نباید از کوره در برود و در هر حالتی باید آرامش خود را حفظ کند.
۲- خود انگیزشی :
ایجاد انگیزه در افراد تیم یکی از بزرگ ترین مسئولیت های یک مدیر است. اما آیا فردی در خود نتواند انگیزه کافی را ایجاد کند در دیگران قادر به ایجاد انگیزه خواهد بود؟ انگیزه برای راه اندازی های مجدد و مسئولیت پذیری دو مهارت بسیار مهم در کار مدیریت هستند که خود انگیزشی هر دوی آن ها تقویت خواهد کرد. این جمله را نباید از خاطر برد که ( موفقیت به کسانی تعلق دارد که انگیزه ی رسیدن به آن را دارند.) البته برای بالا بردن انگیزه در خود نیز تکنیک هایی وجود داد که به کمک آن ها می توان در این مسیر موفق بود. پس برای تبدیل شدن به یک مدیر موفق باید نهایت تلاش خود را به کار بگیرید تا هم به دیگران انرژی و انگیزه بدهید و هم خود انرژی و انگیزه داشته باشید.
۳- قابل اعتماد بودن :
این ویژگی بسیار کمک کننده خواهد بود چراکه هم مافوق شما به عنوان یک مدیر و هم تمام کارمندان تحت نظر شما باید بتوانند به شما تکیه کنند و اطمینان کامل به شما داشته باشند. بی اعتمادی کارمندان به مدیر موجب می شود تا هرگز برای حل مشکلات از وی کمک نگیرند و از نزدیک شدن به او نیز هراس داشته باشند. زیرا نگران آسیب های احتمالی از سمت مدیر غیر قابل اطمینان خواهند بود. حتی ضعف در این ویژگی می تواند منجر به قطع ارتباط مقامات مافوق با مدیر نیز گردد. فراموش نکنید اعتماد همانند پارچه ای است که اگر پاره شود به راحتی مثل قبل نخواهد شد.
۴- داشتن اعتماد به نفس :
یک مدیر موفق چه در بعد بیرونی و چه در ابعاد درونی وجود خود باید اعتماد به نفس داشته باشد. اعتماد به نفس درونی کمک می کند تا تسلط کافی بر ذهن خود داشته باشید و اعتماد به نفس در جنبه های بیرونی نیز موجب جلب اعتماد بقیه نسبت به شما و توانایی های شما می شود. در تصمیم گیری های مدیریتی نیز داشتن اعتماد به نفس در متقاعد کردن سایرین به مدیر کمک زیادی خواهد کردو. البته باید توجه کرد که این ویژگی یک شبه به دست نخواهد آمد و نیاز به تلاش های زیادی در طول زمان دارد. پس موفقیت در مدیریت مستلزم تلاش در طول زمان است.
۵- انعطاف پذیر بودن:
داشتن انعطاف پذیری کافی برای مواجه با دگرگونی ها و شرایط جدید لازمه ی مدیریت موفق در دنیای امروزی است. در گذشته ماند نتیجه ای جز شکست به همراه ندارد. تلاش امروز است که موفقیت های فردا را به دنبال می آورد. بنابراین این ویژگی که به سرعت با شرایط پیش رو سازگاری ایجاد کند از دیگر ویژگی های یک مدیر موفق است. بدون داشتن انعطاف پذیری نه نیروهای تحت نظر مدیر قادر به ارائه ی بهترین خود هستند و نه مقامات مافوق حمایت درستی از مدیر خواهند کرد.
۶- نگرش مثبت و خوش بینی :
نگرش های مثبت نیز از دیگر ویژگی دستیابی به موفقیت در مدیریت است. این دیدگاه مثبت به آینده ی کاری مجموعه هم خود مدیر و هم تمام پرسنل او را تحت تاثیر قرار داده و حال مجموعه خوب خواهد شد. یک مجموعه ی خوش بین و مثبت نگر قطعا بهترین عملکرد خود را بروز داده و به موفقیت خواهند رسید. بنابراین اگر در جایگاه مدیر قرار دارید تلاش کنید تا از چاشنی خوش بین بودن نیز استفاده نمایید.
۷- صدات و رو راستی:
زمانی پرسنل یک مدیر به او اعتماد می کنند و از خواسته ها و دستوراتش به طور کامل پیروی می کنند که به صداقت مدیر باور داشته باشند. بنابراین برای تبدیل شدن به یک مدیر موفق باید روی این شاخه به طور ویژه ای تمرکز نمود. داشتن صداقت در کنار انصاف موجب می شود تا پرسنل به مجموعه و هدف های آن وفادار بمانند. فراموش نکنید به کسی که در کارهای کوچک صادق نیست در کارهای بزرگ نمی توان اعتماد کرد.
۸- الگو بودن :
یک مدیر باید قبل از همه خود تمام آنچه که از پرسنل خود انتظار دارد را به نمایش بگذارد. ویژگی هایی نظیر نقد پذیری و صداقت بیش از سایرین باید در وجود مدیر یک مجموعه نمایان باشد. به عنوان یک مدیر هم شوخ طبع باشید و هم جدی، هم خوش اخلاق باشید هم محترم تا زیر دست شما بتواند الگوی درستی از آنچه باید باشد در مقابل خود داشته باشد. رفتار یک مدیر همچون آینه ای است که بازتابش را در دیگر افراد مجموعه می توان دید.
ویژگی های گفته شده درباره خصوصیات فردی یک مدیر موفق بود اما برای یک مدیریت موفق نیاز به فاکتورهای کاری و ارتباطی نیز هست.
ویژگی ها ارتباطی و کاری :
برقراری ارتباط موثر بین مدیر و کارکنان یکی از عوامل موفقیت در این عرصه می باشد. ارتباط صمیمانه با پرسنل موجب می شود تا شرایط حاکم بر آن ها و مشکلاتی که دارند با خبر شود. تمام موارد ذکر شده بارها توسط مدیران مطرح در دنیا آزموده شده است و نتایج شگفت انگیزی نیز در بر داشته است.
۱- ارتباطات :
به وجود آوردن ارتباط سازنده و صمیمانه بین مدیر و کارکنان موجب بیشتر شدن انگیزه در آن ها می شود. اگر کلمات و پیام ها بین مدیر و پرسنل بدون واسطه رد و بدل شوند تاثیر بیشتری خواهند داشت.
۲- پیدا کردن افراد کاربلد :
یکی از مهم ترین رازهای تبدیل شدن به مدیر موفق کشف نیروهای خلاق و فعال و متعهد است. این نیرو ها به منزله ی سرمایه های مجموعه هستند. به همین دلیل برای موفقی در مدیریت باید با نگاهی دقیق به عملکرد و رفتار کارکنان نیروهای مستعد را پیدا کرد و برای آن ها امتیازاتی در نظر گرفت تا از این طریق موجب حفظ آن ها در مجموعه شد.
۳- مرخصی :
یکی از اقدامات جالب در مدیریت این است که گاهی با کارمندان خود به یک مرخصی رفته و در کنار هم به تفریح بپردازید. این کار موجب می شود تا کارکنان خود را در یک خانواده حس کنند و تعهد و روحیه ی بهتری به کل مجموعه و اهدافش داشته باشند.
۴- بیشتر از انتظارات تلاش کنید :
هنگامی که فراتر از انتظارات عمل می کنیم دیگران برای همراهی ما در کارهای بعدی نیز تشویش می شوند. به عنوان یک مدیر موفق باید فراتر از انتظارات معمول ظاهر شوید این موضوع الگویی خوبی از شما در نظر کارکنان می سازد و مقامات مافوق نیز برای ادامه همکاری با شما مشتاق می شوند.
۵- پیش از سایرین در محل کار حاضر شوید :
برای کسب موفقیت در مدیریت بهتر است تا زودتر از سایر کارکنان در محل حاضر شوید. در این حالت علاوه بر تمرکز بهتر روی کار قادر خواهید بود تا گزارش های روزانه را نیز مرور کرده وبا آمادگی بیشتر به کار بپردازید.
۶- حضور فعال داشته باشید :
در بسیاری از مواقع تنها حضور فیزیکی مدیر در مجموعه می تواند به بهبود عملکرد کارکنان منجر شود. همچنین مشکلاتی پیش خواهد آمد که تلفنی نمی توان آن ها را حل و فصل نمود. بنابراین حضور فیزیکی مدیر در محل کار می تواند بسیار مهم باشد. این شیوه ی مدیریت که مبتنی بر حضور مدیران در محل کار است سال های زیادی است که نتایج مطلوب به همراه داشته است.
۷- نظارت به تنهایی کافی نیست :
سعی کنید در زمان کار با توصیه ها و راهنمایی هایی که می کنید مدیران بعدی را پرورش دهید. یکی از راه های مدیریت موفق پرورش نیروهای زیر دست است تا آن ها نیز رشد کرده و ارتقا پیدا کنند. بنابراین یک مدیر موفق، مدیری است که برای ارتقا یافتن کارکنان خود فرصت هایی را ایجاد نماید.
۸- روزانه با کارکنان کلیدی مجموعه مکالمه داشته باشید:
با کسانی که در پست های کلیدی و حساس هستند به طور روزانه و مستمر صحبت کنید تا از مشکلات و جریان امور آگاه باشید. با این شیوه دید باز تری پیدا می کنید و حتی قادر خواهید بود که مشکلات را پیش از وقوع پیش بینی کرده و به نسبت به رفع آن ها بکوشید.
۹- شناخت کامل روی کارکنان :
یکی از کارهایی که یک مدیر موفق انجام می دهد شناخت کارکنان زیر نظرش است. این امر نیز با گفتگو محقق خواهد شد. به همین خاطر پیشنهاد می شود تا با آن ها ناهار بخورید و درباره موضوعات مورد علاقه شان به گفتگو بپردازید. از این طریق آن ها بهتر خواهید شناخت و در نتیجه در مدیریت، موفقیت بیشتری به دست می آورید.
۱۰- کارکنان را از اشتباه کردن نترسانید :
موفقیت ها و اشتباهات پرنسل یک مجموعه به مدیر آن مجموعه نیز مرتبط است. سعی کنید تا به کارکنان خود اعتماد کنید. هرگز با ترساندن کارکنان خود از عواقب اشتباهاتشان کارایی و بهره وری آن ها از بین نبرید. در این صورت برای هر کار جزئی به سراغ شما می آیند و خلاقیت و علاقه مندی خود به کار را از دست می دهند.
۱۱- خودتان را عقل کل ندانید :
بیشتر مدیران همواره در حال سرزنش کردن پرسنل خود هستند و فراموش می کنند که خود نیز گاهی مرتکب اشتباه می شوند. بهتر است تا اشتباهات خود را نیز پذیرا باشید. برای خود وظایف بیشتری در نظر بگیرید تا کارکنان. هیچ وقت از یاد نبرید که غرور بزرگ ترین دشمن یک مدیر موفق است.
۱۲- شخصا به قسمت های مختلف سرکشی کنید :
یکی از راه کارهای مدیریت موفق این است که گاهی خودتان به بخش های تحت نظارت خود سرکشی نموده و با پرسنل درباره ی شرایط کاری و مشکلات صحبت کنید . این موضوع موجب دلگرمی بیشتر کارکنان و نیز ایجاد تعامل مناسب بین شما و رئیس شما می شود.
۱۳- تشویق کردن را فراموش نکنید :
با تشویق کردن کارکنان در آن ها انگیزه ایجاد می شود و حس مفید بودن خواهند یافت . تشویق کردن یک روش صادقانه برای نشان دادن علاقه شما به نظرات و کارهای آنان است. پیشنهادهای ارائه شده توسط کارکنان را شنیده و پیگیری کنید. اگر با پیشنهاد مخالف هستید در کمال آرامش دلایل خود را برای فرد توضیح دهید. این اقدامات موجب افزایش بهره وری در مجموعه خواهد شد.
۱۴- قاطع بودن :
از دیگر ویژگی هایی که هر مدیر موفق به آن نیاز دارد تا بتواند یک مدیریت موفق را به نمایش بگذارد قاطع بودن است. به یاد داشته باشید که قاطعیت مستلزم آگاهی و اطلاعات کافی است. هرگز نباید در جایگاه یک مدیر منفعل و بی اراده نشان دهید. قاطعیت ویژگی است که برای یک مدیر احترام به همراه می آورد.
۱۵- شرایط را برای یادگیری کارکنان فراهم نمایید:
با بالا رفتن مهارت ها و دانش اعضای تیم تحت هدایت شما کل مجموعه نیز با موفقیت های بیشتری مواجه خواهد شد. به همین دلیل بهتر است تا در هر شرایط حامی آموزش و ارتقا مهارت های پرسنل خود باشید.
تا اینجا با ویژگی ها و شرایطی که می توان شما را به یک مدیر موفق بدل کند آشنا شدیم. حال به وظایفی که یک مدیر شایسته بر عهده دارد می پردازیم.
مدیران موفق چه وظایفی بر عهده دارند ؟
مدیران نیز مانند سایر پرسنل شرح وظایفی دارند که باید به بهترین نحوه ممکن انجام دهند تا مجموعه را به موفقیت های برنامه ریزی شده برسانند.
- برنامه ریزی کردن : اهداف سازمان و روش رسیدن به آن ها باید توسط مدیر تبیین گردد. از مزایای برنامه ریزی سرعت بیشتر کارها و در نتیجه سود دهی بالاتر است. البته برنامه ریزی نیز اصول و استاندارد هایی دارد که یک مدیر موفق باید آنها را بیاموزد. برنامه ریزی را به تکنیک های جنگی می توان تشبیه کرد که هر چقدر دقیق تر و روشن تر باشد امکان رسیدن به اهداف مورد نظر در آن بیشتر خواهد بود.
- سازمان دهی کردن : تعیین این که هر کس چه وظیفه ای بر عهده دارد و سلسله مراتب مجموعه به چه صورت است همچنین تصمیم گیری در کجا انجام شود از مواردی است که سازمان دهی گفته می شود.
- رهبری کردن : رهبری کردن به عنوان سومین اصل در مدیریت شناخته می شود. یک مدیر موفق باید توانایی و قدرت لازم برای رهبری کردن کارکنان خود را داشته باشد.
- کنترل نمودن: کنترل در واقع نظارت های مداوم بر میزان پیشرفت کار در مسیر دستیابی به اهداف تعیین شده است. به این منظور باید استاندار های مورد نظر مشخص شده باشد. سپس عملکرد های واقعی با شاخص های استاندار قیاس شوند. همچنین اگر عملکرد های واقعی با استاندارد ها فاصله داشته باشند تغییرات لازم برای بازگشت مجدد به شاخص های استاندارد نیز اعمال شود.
کلام پایانی :
مدیر موفق در موفقیت مجموعه تحت هدایت خود نقش به سزایی دارد. اما باید با این نکته توجه کرد که هیچ کسی به یک باره و یک شبه به موفقیت در عرصه ی مدیریت دست نخواهد یافت. برای این منظور نیاز به آگاهی تلاش و تجربه ی فراوانی وجود دارد. مطالعه ی زندگی نامه و شیوه های مدیریتی مدیران بزرگ دنیا نیز در این راستا می تواند کمک کننده باشد. برای دستیابی به مدیریت موفق در دنیای پر شتاب امروز باید هر روز بیش از روز قبل آگاهی کسب کرد.