اگر هنوز به پاسخ درستی برای این سوال که NFT چیست نرسیدهاید، اولین چیزی که باید توجه داشته باشید این است که NFT بهعنوان یکی از نوآورانهترین تکنولوژیهای عصر حاضر شناخته میشوند. این توکنها توانستهاند درک دنیا را از مفهوم و تبادل داراییهای دیجیتال را تغییر دهند؛ یعنی به دلیل ویژگیهای ذاتی و ماهیتی خود درهای جدیدی را به روی دنیا باز کنند.
با ظهور ان اف تیها، مفهوم اصالت و مالکیت داراییهای دیجیتال دچار تحول چشمگیری شده است. این توکنهای غیرقابل تعویض با پرکردن شکاف بین فضای فیزیکی و دیجیتال، عصر جدیدی را در جهان شروع کردهاند.
با استفاده از این داراییها، یک هنرمند میتواند آثار خود را به توکنهایی تبدیل کند که یکتا و یگانه هستند و هیچ نمونه دیگری ندارند، سپس میتواند آنها را به صورتی کاملاً امن و مستقیم به مخاطبان خود ارائه دهد. برای درک ساده و قدم به قدم این مفهوم و همچنین نحوه کارکرد، ویژگیها و حتی پاسخ به این سوال که چرا ان اف تی ها ارزشمند هستند، با مهندس ورقائی همراه باشید.
NFT چیست؟
NFT یا توکن غیرقابل تعویض، به معنای Non-Fungible Token است، به این معنی که یک دارایی دیجیتال بیهمتا و منحصربهفرد است؛ همانند اثر انگشت انسانها که در هیچ دو انسانی یکسان و مشابه نیست. اگر شما آن را داشته باشید، هیچکس دیگری نمیتواند مالکش باشد.
اکنون ممکن است این سؤال به ذهن شما بیاید که چرا NFT ها با سایر داراییهای دیجیتال مانند بیت کوین، اتریوم، سولانا یا توکنهای دیگر تفاوت دارند؟ جواب این سؤال را باید در مفهوم تعویضپذیری جستوجو کرد.
تفاوت NFT با توکنهای معمولی (تعویضپذیر) چیست؟
فرق اساسی بین NFT و توکنهای معمولی (تعویضپذیر) در ویژگیهای آنها واضح است. توکنهای معمولی که معمولاً با آنها سروکار داریم، به عنوان Fungible یا تعویضپذیر شناخته میشوند. این به این معناست که هر واحد از این ارزها قابل تبدیل و جابهجایی است و هیچ تفاوتی در ارزش و کاربرد بین آنها وجود ندارد. برای مثال، اگر یک واحد اتریوم (ETH) داشته باشید و دوست شما نیز به همین مقدار اتریوم داشته باشد، هر دو شما میتوانید اتریوم خود را با قیمت یکسان در بازار مبادله کنید یا اصلاً توکنهای خود را با هم جابهجا کنید، بدون اینکه تفاوتی مشاهده شود. این موضوع برای سایر داراییها نیز صدق میکند مثل طلا، اسکناسها یا پول فیات.
اما توکنهای غیرقابل تعویض (NFT)، به داراییهایی اطلاق میشود که قابلیت تعویض و جابهجایی ندارند، بلکه هر کدام از آنها دارای ویژگیهای منحصربهفردی هستند که آنها را از یکدیگر متمایز میکند. برخی از این داراییها به صورت فیزیکی و ملموس و برخی دیگر به صورت دیجیتال و نامشهود هستند. این داراییها داراییهای دیجیتالی هستند که دارای مالکیت معنوی قابل تأیید عمومی هستند و این وضعیت مالکیت در بلاکچین ثبت میشود.
ویژگیهای ان اف تی چیست؟
ویژگیهای بارزی که NFTها را از سایر داراییهای دیجیتال متمایز میکنند و به آنها ارزش اضافه میدهند، عبارتند از:
- منحصربهفرد بودن: NFTها یونیک و منحصربهفردند؛ یعنی اگر حتی یکی از این توکنها را داشته باشید، چیزی را دارید که هیچکس دیگری در دنیا نمیتواند آن را داشته باشد و تنها مالک آن شما هستید.
- تقسیم ناپذیری: NFTها را نمیتوان به واحدهای کوچکتر تقسیم کرد. آنها مثل ارزهای دیجیتال (مثلاً بیت کوین) نیستند که بتوان کسر دلخواهی از یک واحد از آنها را خرید.
- مالکیت و قابلیت انتقال: مالکیت یک NFT را میتوان از طریق تراکنش روی بلاکچین از فردی به فرد دیگر منتقل کرد.
- گستردگی کاربرد: NFTها در حوزههای مختلفی از جمله هنر، املاک و کالاهای مجازی در متاورس (Metaverse)، بازیها، موسیقی و بخشهای متنوع دیگری کاربرد دارند.
- حق امتیاز: توسط قراردادهای هوشمند میتوان ان اف تیها را طوری برنامهریزی کرد که با هر بار فروش آنها، بخشی از قیمت فروش به آدرس سازنده اصلی ارسال شود، که این امکان برای هنرمندان یک راه درآمد بلندمدت از اثر خود فراهم میکند.
NFTها چگونه کار میکنند؟
NFTها یک فرآیند پیچیده و تکنولوژیکی دارند که در چهارچوبهای مختلفی قابل انجام است. اما استاندارد شناختهشدهترین آنها برای ساخت و معامله این توکنها، استاندارد ERC-721 است که برای صدور و معامله داراییهای غیرقابل تعویض در بلاکچین اتریوم توسعه یافته است.
همچنین استاندارد جدیدتر و پیشرفتهتری به نام ERC-1155 نیز وجود دارد که با کمک آن میتوان قراردادهای هوشمندی نوشت که هم دارای توکنهای قابل تعویض و هم دارای توکنهای غیرقابل تعویض است. این پیشرفت طیف وسیعی از احتمالات را برای آینده فراهم میسازد.
استانداردسازی صدور NFT، بستر همکاری بیشتری را فراهم میکند که در نهایت به نفع کاربران است. این به کاربران امکان میدهد که داراییهایی با ویژگیهای منحصربهفرد را با سهولت نسبی بین برنامههای مختلف منتقل کنند.
نحوه کار NFTها به زبان ساده
برای درک کارکرد NFTها، ابتدا باید به پتانسیل فناوری بلاکچین توجه کنیم. در واقع، NFTها از ویژگیهای منحصربهفرد بلاکچین (مانند غیرمتمرکز بودن و تأیید اطلاعات در یک زنجیره) استفاده میکنند تا مالکیت و اعتبار داراییهای دیجیتال را تعیین کنند. هر NFT با محتوای خاصی (مانند آثار هنری، موسیقی، کالاهای مجازی) در ارتباط است که بهصورت یک توکن بیهمتا در بلاکچین ثبت میشود و تمام تاریخچه خرید و فروش و انتقال مالکیت آن در بلاکچین قابل دسترس است.
زمانی که یک شخص NFT میسازد، معمولاً هزینهای پرداخت میکند و اطلاعات لازم مانند نام، توضیحات و تصویر دارایی را ثبت میکند. در فرآیند توکنسازی، محتوای دیجیتال به یک توکن غیرمتمرکز تبدیل میشود. سپس این توکن در کیف پول ارز دیجیتال سازندهاش ذخیره میشود و افراد میتوانند این توکنها را خرید و فروش کنند یا به دیگران ارسال کنند. تمام اطلاعات تراکنشها در بلاکچین ثبت میشود و هر کسی که دریافت کننده توکن باشد، مالک حقیقی آن است و ادعای مالکیت توسط شخص دیگری ممکن نیست.
نحوه ساخت NFT چگونه است؟
برای ساخت یک NFT، ابتدا باید محتوای مورد نظر که ممکن است شامل تصویر، فایل صوتی، ویدیو یا هر محتوای دیجیتال دیگری باشد، آماده شود. سپس، ابرداده یا Metadata برای این NFT تهیه میشود. این اطلاعات شامل نام توکن، توضیحات، ویژگیهای ظاهری، لینک به فایل محتوا و شناسه منحصربهفرد (یا کد) هر NFT است.
با استفاده از یک پلتفرم یا سرویس NFTسازی، میتوانید محتوا و ابرداده خود را به صورت یک NFT تبدیل کنید. این پلتفرمها معمولاً به شما امکان میدهند تا محتوای دیجیتال خود را بارگذاری کنید و اطلاعات Metadata مربوطه را وارد کنید. سپس، با فعال کردن فرآیند Minting، NFT شما به صورت یک توکن غیرقابل تعویض در بلاکچین ثبت میشود.
حالت رایجتر برای ذخیره محتوا از شبکههای بلاکچینی استفاده میکند که امکان ذخیره فایلهای بزرگ مانند تصاویر، صداها و ویدئوها را ندارند. به جای آن، ابردادهها به همراه یک لینک به محتوا خارج از بلاکچین (معمولاً در یک سرور متمرکز) ذخیره میشوند. این روش باعث میشود تا اطلاعات مربوط به NFT در بلاکچین ذخیره شده و قابل ردیابی باشد، در حالی که محتوای واقعی در جایی خارج از بلاکچین نگهداری میشود.
کاربرد NFT چیست؟
NFTها در حوزههای مختلفی از جامعه و فضای دیجیتال کاربردهای گستردهای دارند. این توکنها از دنیای بازیها و سرگرمی گرفته تا هنر، موسیقی، مالکیت دیجیتال و حتی املاک مجازی را تحت تأثیر قرار دادهاند. در ادامه به برخی از کاربردهای اصلی NFTها اشاره میشود:
۱- بهرهگیری از NFT در صنعت بازی
صنعت بازی هرگز صنعتی نوپا نبوده است. از زمانی که بازیهای آنلاین وارد صحنه شدند، استفاده از تکنولوژی بلاکچین برای رمزنگاری داراییهای درون بازی، یک گام اساسی به سوی پیشرفت بوده است.
به زبان ساده، NFT ها با ایجاد امکان مالکیت واقعی بر داراییهای درون هر بازی، این صنعت را تحول دادهاند. اکنون بازیکنان میتوانند آیتمهای مختلفی را مانند سلاحها، اسکینها و پوستهها را به صورت NFT خریداری، فروش، و معامله کنند، به طوری که مالکیت انحصاری آنها را داشته باشند.
۲- توکنسازی از داراییهای واقعی
درحالیکه دنیای مجازی از گذشته تاکنون در حال توسعه است، یک کاربرد جذاب دیگر NFT، توکنسازی از داراییهای واقعی است. این بدان معناست که داراییهای واقعی به صورت توکن بر روی بلاکچین ذخیره و معامله میشوند. این قابلیت میتواند نقدینگی لازم برای بسیاری از بازارها را فراهم کند، که تاکنون برای مواردی مانند هنر، کالاهای کمیاب و کلکسیونی وجود نداشته است.
۳- خرید و فروش املاک مجازی
برای درک بهتر مفهوم املاک مجازی، نیاز است که ابتدا با مفهوم متاورس آشنا شوید. متاورس یک شبکه از جهانهای مجازی است که افراد میتوانند در آن با یکدیگر تعامل کنند، چیزها را ایجاد کنند، بازی کنند و حتی کارهای اداری انجام دهند.
املاک مجازی یکی از جنبههای مهم و پرسود متاورس است که هم اکنون بازار فعالی دارد. در جهانهای مجازی مانند دیسنترالند، زمینها با استفاده از NFT معامله میشوند. به عنوان مثال، شرکتهای بزرگی مانند گوچی در این دنیا ملک شخصی دارند. همچنین افراد مشهوری مثل پاریس هیلتون و اسنوپ داگ نیز املاک شخصی خود را در این دنیا دارند.
انواع NFT چیست؟
جهان NFT همواره در حال تغییر و تحول است و روز به روز گستردهتر میشود. هرگز نمیتوان پیشبینی کرد که آینده چه مدلهایی از NFT خواهد داشت و تا کجا این جهان گسترش خواهد یافت. با این وجود، انواع مختلف NFT در حال حاضر شامل:
- NFT هنری: این دسته شامل آثار هنرمندان متعدد میشود که به صورت دیجیتال ارائه میشوند و از طریق تکنولوژی بلاکچین قابل تأیید و مالکیت ثابت میباشند.
- NFT موسیقی: قطعات موسیقی که حق امتیاز آنها برای نوازنده یا خواننده محفوظ است و میتواند به عنوان یک NFT قابل معامله باشد، این دسته از NFTها توسط هنرمندان موسیقی خلق شده و با استفاده از فناوری بلاکچین قابل تأیید میباشند.
- NFT کالای مجازی: این شامل آیتمهای مجازی متنوع است که در دنیای واقعی وجود ندارند، مانند اشیاء و وسایل داخل بازیهای رایانهای یا دنیای مجازی.
- NFT املاک مجازی: مشابه املاک و مستغلات واقعی، این دسته از NFTها به داراییهای مجازی مانند زمین، خانهها و مغازهها در دنیای مجازی اشاره دارند. به عنوان مثال، مالکیت یک قطعه زمین در یک دنیای مجازی میتواند به صورت یک NFT معامله شود.
- NFT بلیط رویدادهای خاص: این شامل بلیطهای واقعیت مجازی (VR) یا کنسرتهای مجازی است که از طریق تکنولوژی بلاکچین قابل معامله هستند و از نظر حق امتیاز متمایز هستند.
این تنوع در انواع NFTها نشاندهنده پتانسیل وسیعی است که این فناوری برای ایجاد ارزش و مالکیت دیجیتال دارد و احتمالاً باعث توسعه و گسترش بیشتر این بازار خواهد شد.
راههای خرید و فروش NFT
با توجه به وجود انواع مختلف پلتفرمها و بازارها، فرصتهای متعددی برای دسترسی به NFTها وجود دارد. این پلتفرمها امکان مشاهده و خرید NFTهای مختلف را فراهم میکنند، اما لازم است توجه داشت که قیمتهای این توکنها به تغییرات عرضه و تقاضا واکنش نشان میدهند. در ادامه، مراحل خرید و فروش NFT را به طور کامل بررسی خواهیم کرد.
راهنمای خرید NFT
قبل از وارد شدن به جزئیات، حتماً اعتبار NFT مورد علاقه خود را ارزیابی کنید. همچنین، با پلتفرمها و بازارهای معامله مورد نظر خود آشنا شده و از تقلبی بودن آنها مطمئن شوید.
-
راهاندازی کیف پول ارز دیجیتال
اولین گام برای خرید NFT، راهاندازی یک کیف پول مناسب برای دیجیتالهایتان است. اکثر NFTها بر اساس استانداردهای ERC-721 یا ERC-1155 بر اتریوم ساخته میشوند، بنابراین نیاز به یک کیف پول با این استانداردها دارید. این کار برای حفظ امنیت و مدیریت داراییهایتان ضروری است.
-
خرید ارز دیجیتال
برای خرید NFT، نیاز به ارز دیجیتال دارید که میتوانید هزینههای مربوط به آنها را پرداخت کنید. این ارز باید با بلاکچین مربوط به NFTهای مورد نظرتان هماهنگ باشد. به عنوان مثال، برای خرید NFTهای بر اساس بلاکچین اتریوم، نیاز به اتریوم (ETH) دارید.
-
اتصال کیف پول به بازارهای NFT
پس از داشتن کیف پول و ارز دیجیتال، آنها را به بازارهای NFT معتبر و مورد اعتماد وصل کنید. این ارتباط به شما امکان میدهد تراکنشهای مورد نظر را انجام دهید و NFTهای خود را خریداری کنید.
-
شرکت در مزایده یا خرید مستقیم
شما میتوانید در مزایدههای NFT شرکت کنید و پیشنهاد خود را ارائه دهید یا در صورت امکان، NFTهایی را که بلافاصله برای فروش موجود است، به قیمت مشخص خریداری کنید. با انجام این مراحل، NFTهای مورد نظرتان به کیف پول دیجیتال شما منتقل خواهند شد.
با انجام این مراحل و انتخاب پلتفرمها و بازارهای معتبر، میتوانید به راحتی NFTهای خود را خریداری و معامله کنید.
راهنمای فروش NFT
قبل از هر اقدامی در فروش NFT، بهتر است به اهمیت داستان و مفهوم پشت اثر مورد نظر توجه کنید. یک اثر هنری باید داستانی جذاب داشته باشد تا بتوانید آن را با قیمت مناسبی به فروش برسانید. برای راهنمایی بیشتر درباره مراحل فروش NFT، به مراحل زیر مراجعه کنید:
۱- لیست کردن NFT در بازار مناسب:
اولین گام برای فروش NFT، پیدا کردن یک بازار مناسب است. پلتفرمهایی مانند OpenSea اجازه میدهند تا هر کسی توکنهای خود را در آنها لیست کند. قبل از لیست کردن، قوانین و شرایط هر پلتفرم را مطالعه کنید تا بفهمید چگونه میتوانید اثر خود را برای فروش آماده کنید.
۲- تعیین شرایط فروش:
در هر پلتفرم فروش NFT، میتوانید شرایط مختلفی برای اثر خود تعیین کنید، از جمله قیمت، شرایط انتقال حق امتیاز و محدودیتهایی که خریداران باید رعایت کنند. اطمینان حاصل کنید که شرایط فروشتان به طور واضح مشخص شده باشد تا خریداران به راحتی بتوانند اثر شما را بررسی کنند.
۳- تبلیغات و بازاریابی:
پس از لیست کردن NFT، مهمترین کار شما آغاز میشود. شما باید به دنبال فرصتهای تبلیغاتی باشید تا اثر خود را به دیگران معرفی کنید. استفاده از شبکههای اجتماعی و وبسایتهای خود برای تبلیغات موثر است. بدون تبلیغات مناسب، احتمال موفقیت کمتر است زیرا رقابت در این بازار بسیار بالا است.